Ferie i feriepenger od strony pracodawcy – jakie mamy obowiązki?

Pracownicy w Norwegii mają prawnie zapewnione płatne dni wolne od pracy. Jako pracodawca, musimy naszym pracownikom doliczać (nie pobierać z wypłaty!) pieniądze wakacyjne, tzw. feriepenger. Te pieniądze mają za zadanie zastąpić pracownikom dochód w okresie ustawowo wymaganego urlopu.

Czerwiec jest miesiącem postrzeganym jako początek okresu wakacyjnego. Większość norweskich pracodawców właśnie wtedy wypłaca feriepenger wszystkim pracownikom, co nie do końca jest zgodnym z przepisami rozwiązaniem. Dlaczego?

Przeczytaj, aby poznać najważniejsze zasady i obowiązki pracodawcy!

Ile dni wolnych przysługuje pracownikowi?

W Norwegii standardowy urlop wynosi

• 25 dni roboczych rocznie, dla pracowników poniżej 60. roku życia. Przekłada się to na cztery tygodnie i jeden dzień urlopu rocznie.
• 31 dni roboczych rocznie, dla pracowników powyżej 60. roku życia, co daje dodatkowy tydzień urlopu.

Dni robocze liczone są od poniedziałku do soboty, z wyłączeniem niedziel i świąt.

Nawet jeśli w dany dzień roboczy pracownik nie miałby zaplanowanej pracy, dzień ten powinien zostać odliczony od jego urlopu.

Jeżeli feriepenger (pieniądze wakacyjne) są niższe niż standardowa wypłata pracownika, ma on prawo odmówić urlopu zaplanowanego przez nas jako pracodawcę. W takim przypadku dni urlopowe mogą zostać przesunięte na następny rok lub anulowane.

Inaczej wygląda sytuacja, gdy zatrudnienie rozpoczyna się w trakcie roku. Osoby zatrudnione po 30 września mają prawo do maksymalnie 6 dni urlopu w bieżącym roku, podczas gdy osoby zatrudnione przed 30 września mają prawo do pełnego urlopu. Ponadto, w przypadku zmiany pracy w trakcie roku, urlop jest pomniejszany o dni wykorzystane u poprzedniego pracodawcy lub podczas bycia na bezrobociu, jeśli takie dni zostały wykorzystane.

Kiedy pracownik może wykorzystać dni wolne?

Termin urlopu pracowników powinien być ustalany w porozumieniu z pracodawcą. Jeśli jednak nie uda się osiągnąć porozumienia, pracodawca ma prawo do ostatecznej decyzji zgodnie z obowiązującymi przepisami.

W standardowych okolicznościach pracownik ma prawo do informacji o terminie urlopu co najmniej dwa miesiące przed jego rozpoczęciem. Oznacza to, że jeśli pracodawca ustala termin urlopu na początek czerwca, informując o tym pracownika na początku maja, pracownik ma prawo odmówić i zażądać przesunięcia terminu na lipiec.

Pracownicy mają również prawo domagać się, aby 18 dni roboczych urlopu przypadło w okresie od czerwca do końca września, chyba że zatrudnili się po 15 sierpnia. Dodatkowo, mogą wymagać, aby pozostałe 7 dni roboczych urlopu było wyznaczone jednym ciągiem. Oznacza to, że pracodawca powinien umożliwić pracownikowi wykorzystanie 18 dni roboczych urlopu w okresie wakacyjnym, z wyjątkiem sytuacji przewidzianych przez prawo.

Istnieje również możliwość, aby pracownicy i pracodawcy uzgodnili przeniesienie do 12 dni urlopu na następny rok lub wzięcie do 12 dni urlopu z kolejnego roku. Takie ustalenia muszą być zawarte w formie pisemnej.

Ile pieniędzy należy się pracownikowi?

Pracownikowi należy się:

• 10,2% feriepenger, jeśli jest w wieku poniżej 60 lat,
• 12,5% feriepenger, jeśli jest w wieku powyżej 60 lat.

Stawko mogą być inne. Napisane wyżej są wymogami ustawowo minimalnymi, jednak jeśli firma należy do związków lub wewnętrzne ustalenia dają korzystniejsze stawki, można je zastosować.

Kiedy wypłacamy feriepenger?

Standardowo feriepenger powinniśmy wypłacić, gdy:

• Pracownik chce wykorzystać urlop. Wypłacamy wtedy kwotę proporcjonalnie do ilości wziętych dni wolnych.
• Kończymy współpracę z pracownikiem. Wtedy wypłacamy całą kwotę feriepenger razem z ostatnią wypłatą.

Wypłacenie feriepenger w innym czasie, np. w ustalonym miesiącu jest powszechnie stosowane i nie jest to największy błąd. Najważniejsze, aby pracownik otrzymał feriepenger przed planowanym urlopem.

Co w przypadku, gdy nie zastosujemy się do reguł?

Ustawa o urlopie nakłada na pracodawcę obowiązek przestrzegania określonych zasad dotyczących urlopów pracowniczych. Jeżeli odmówimy udzielenia urlopu lub w inny sposób naruszymy przepisy, pracownik ma prawo ubiegać się o odszkodowanie. Odszkodowanie to obejmuje zarówno straty ekonomiczne, jak i niematerialne. Brak możliwości skorzystania z urlopu może prowadzić do pogorszenia samopoczucia pracownika, co również podlega rekompensacie zgodnie z przepisami.

Pracodawca ma obowiązek zapewnić urlop zgodny z ustawą. W sytuacji, gdy nie udaje się osiągnąć porozumienia z pracownikiem, pracodawca powinien samodzielnie ustalić termin urlopu. Jeżeli pracodawca nie dopełni tego obowiązku, ponosi odpowiedzialność prawną. W takim przypadku pracownik ma prawo do odszkodowania, nawet jeśli nie zgłaszał formalnie wniosku o urlop.

Jeśli chcesz porozmawiać o księgowości u nas – zapraszamy do kontaktu: +47 21 38 38 21. Odbieramy pn.-pt. w godzinach 9:00 – 21:00 i chętnie pomożemy!