Kiedy warto założyć NUF w Norwegii?

Planujesz rozszerzyć swoją działalność o firmę w Norwegii i zastanawiasz się, jaka forma działalności będzie najlepsza? Wybór pomiędzy NUF (norskregistrert utenlandsk foretak), ENK (jednoosobowa działalność gospodarcza) a AS (aksjeselskap – odpowiednich spółki z o.o.) ma ogromne znaczenie dla Twojego biznesu.

Każde z tych rozwiązań wiąże się z innymi kosztami, obowiązkami i korzyściami podatkowymi. W tym artykule wyjaśniamy, kiedy warto założyć NUF, a kiedy lepszym wyborem będzie rejestracja lokalnej działalności w Norwegii. Dzięki temu łatwiej zdecydujesz, która forma najlepiej odpowiada Twoim potrzebom i sytuacji.

NUF – co to jest?

NUF to skrót od norskregistrert utenlandsk foretak, czyli norweskiego oddziału zagranicznego przedsiębiorstwa. W praktyce jest to forma prowadzenia działalności, gdzie w Norwegii działa jedynie oddział firmy zarejestrowanej w innym kraju.

Oddział NUF podlega norweskim przepisom (w dużej mierze takim samym jak dla norweskich spółek AS), jednak za jego zobowiązania i działalność odpowiada bezpośrednio przedsiębiorstwo macierzyste za granicą. W odróżnieniu od norweskiej spółki akcyjnej (AS), przy zakładaniu NUF nie obowiązuje żaden minimalny kapitał zakładowy.

Każde zagraniczne przedsiębiorstwo, które zamierza prowadzić działalność gospodarczą w Norwegii (czy to na krótki kontrakt, czy na stałe), musi uzyskać norweski numer organizacyjny – może to zrobić właśnie poprzez rejestrację oddziału NUF lub przez założenie odrębnej lokalnej firmy.

Kiedy NUF jest korzystny?

Oddział w formie NUF jest zwykle polecany firmom, które już posiadają znaczące przedsiębiorstwo za granicą i chcą rozszerzyć działalność na Norwegię bez tworzenia nowej spółki. Przykładowo, jeśli polska spółka planuje realizować w Norwegii projekt lub serię kontraktów, może zarejestrować NUF, aby operować jako ten sam podmiot prawny również na rynku norweskim. Dzięki temu odpowiedzialność za biznes w Norwegii pozostaje bezpośrednio po stronie firmy macierzystej, co upraszcza wewnętrzne zarządzanie – norweska działalność jest integralną częścią zagranicznej spółki.

Ta forma bywa korzystna, gdy chcemy zachować jedną strukturę firmy międzynarodowo – np. zyski wypracowane w Norwegii należą od razu do centrali (nie ma potrzeby deklarowania dywidendy z osobnej spółki). Dodatkowo, oddział NUF może być dobrym rozwiązaniem przy tymczasowych przedsięwzięciach: gdy planujemy jednorazowe lub krótkoterminowe zlecenia w Norwegii, utworzenie oddziału bywa prostsze niż zakładanie pełnoprawnej spółki, którą trzeba by następnie likwidować.

Warto podkreślić, że prawo norweskie nie stawia ograniczeń co do formy prawnej zagranicznej firmy – oddział NUF może założyć zarówno spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, duże przedsiębiorstwo, jak i spółka osobowa czy jednoosobowa działalność gospodarcza działająca za granicą.

Istotnym atutem dla większych firm jest także kwestia podatkowa – jeżeli główna siedziba i zarząd firmy pozostają za granicą, to Norwegia opodatkowuje jedynie dochody osiągane przez działalność oddziału na swoim terytorium. Oznacza to brak podwójnego opodatkowania globalnych zysków: norweski urząd skarbowy pobierze podatek tylko od zysków wypracowanych w Norwegii, natomiast reszta działalności macierzystej nadal rozliczana jest w kraju siedziby firmy (zgodnie z tamtejszymi przepisami oraz odpowiednią umową o unikaniu podwójnego opodatkowania). Taka sytuacja jest korzystna dla przedsiębiorstw operujących w wielu państwach – oddział norweski działa lokalnie, ale finansowo pozostaje częścią firmy matki.

Kiedy lepiej wybrać ENK lub AS zamiast NUF?

Mimo powyższych zalet, NUF nie zawsze jest najlepszym wyborem, szczególnie dla drobnych przedsiębiorców i osób rozpoczynających działalność na miejscu w Norwegii. Jeżeli nie prowadzisz jeszcze dużej firmy za granicą, a planujesz po prostu założyć biznes w Norwegii (np. jako Polak osiedlający się tutaj), praktyczniejszym rozwiązaniem będzie zazwyczaj tradycyjna jednoosobowa działalność gospodarcza (ENK) lub założenie spółki AS od zera.

Dla indywidualnych przedsiębiorców o niewielkiej skali działalności norweska jednoosobowa działalność (ENK) bywa najprostszą opcją – rejestracja jest szybka, brak wymogów kapitałowych, a formalności są ograniczone. Co prawda właściciel ENK odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania firmy, ale podobna sytuacja występuje też w przypadku NUF założonego przez osobę fizyczną: jeśli Twoja firma macierzysta to jednoosobowa działalność, to oddział NUF w Norwegii będzie traktowany tak samo – wciąż ponosisz nieograniczoną odpowiedzialność jako przedsiębiorca. W takiej sytuacji zakładanie NUF nie daje żadnej dodatkowej ochrony prawnej, a jedynie komplikuje strukturę (firma działa w dwóch krajach).

Norweska spółka AS z kolei jest odpowiednikiem polskiej spółki z o.o. – zapewnia rozdzielenie majątku firmowego od prywatnego (ograniczona odpowiedzialność do wysokości kapitału) oraz możliwość bycia zatrudnionym we własnej spółce. Obecnie minimalny kapitał w AS to tylko 30 000 NOK.

W praktyce, jeśli nie potrzebujesz utrzymywać jednej międzynarodowej struktury, a zależy Ci na uwiarygodnieniu biznesu w Norwegii, często lepiej od razu założyć lokalne AS. Spółka AS jest dobrze rozpoznawalna na rynku norweskim – kontrahenci, banki czy inwestorzy darzą formę AS większym zaufaniem niż oddział zagranicznej firmy, który nie dysponuje kapitałem zakładowym. Dodatkowo, prowadząc AS, masz pewność działania w ramach wyłącznie norweskiego systemu prawno-podatkowego, co upraszcza wiele kwestii (unikasz żonglowania przepisami dwóch krajów jednocześnie).

Proces rejestracji NUF w Norwegii

Aby zarejestrować oddział NUF, należy zgłosić go do norweskiego rejestru Brønnøysundregistrene. W praktyce odbywa się to poprzez złożenie tzw. skoordynowanego wniosku rejestracyjnego (Samordnet registermelding) dla oddziału zagranicznego przedsiębiorstwa.

Obecnie procedura rejestracji NUF jest nieco mniej zautomatyzowana niż w przypadku spółek norweskich – wymaga wypełnienia formularza rejestracyjnego w formie papierowej (dostępnego na stronach Brønnøysundregistrene) oraz wysłania go pocztą tradycyjną lub poprzez specjalny formularz kontaktowy (skan dokumentów) do urzędu. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające istnienie firmy macierzystej, m.in. odpis z zagranicznego rejestru działalności (np. KRS w Polsce) przetłumaczony na język norweski lub angielski, a także statut/umowę spółki macierzystej i ewentualnie pełnomocnictwa. Jeżeli osoby zakładające NUF (lub mające w nim formalne role, np. prokurent, członek zarządu oddziału) nie posiadają norweskiego numeru personalnego, muszą równocześnie zawnioskować o przyznanie tymczasowego numeru identyfikacyjnego D-nummer. Wniosek o D-nummer można dołączyć do dokumentów rejestrowych.

Warto pamiętać, że nazwę oddziału NUF zwyczajowo stanowi nazwa firmy macierzystej z dodatkiem “NUF”. Jeśli zagraniczne przedsiębiorstwo prowadzące działalność gospodarczą rejestruje swój oddział w norweskim rejestrze przedsiębiorstw (Foretaksregisteret), wymaga się, by oddział używał oficjalnej nazwy głównej firmy wraz z dopiskiem „NUF” na końcu. Przykładowo, jeśli polska spółka XYZ sp. z o.o. otwiera oddział, to norweska nazwa może brzmieć XYZ Sp. z o.o. NUF.

Sama rejestracja NUF podlega opłacie skarbowej, podobnie jak rejestracja spółki. Obecnie (stan na 03.09.2025) koszty wyglądają następująco:

• zgłoszenie oddziału wyłącznie do podstawowego rejestru podmiotów (Enhetsregisteret) kosztuje 3 378 NOK,
• pełna rejestracja w rejestrze przedsiębiorstw (Foretaksregisteret) to opłata 3 925 NOK.

Ponieważ zagraniczne firmy prowadzące działalność gospodarczą w Norwegii mają obowiązek rejestracji zarówno w Enhetsregisteret, jak i Foretaksregisteret, w praktyce za większość NUF uiszcza się właśnie 3 925 NOK.

Dla porównania, rejestracja nowego norweskiego AS elektronicznie kosztuje 6 500 NOK (7 653 NOK przy zgłoszeniu papierowym). Widać zatem, że założenie NUF jest pod tym względem tańsze.

Czas rozpatrywania zgłoszenia przez Brønnøysundregistrene zależy od obłożenia – zwykle wynosi od tygodnia do kilku tygodni (przykładowo, na czas pisania artykułu, czyli 03.09.2025 rozpatrywane są sprawy z 21.08.2025, czyli sprzed prawie dwóch tygodni. Można to zobaczyć tutaj (kliknij!)). Po zakończeniu rejestracji oddziałowi zostaje nadany unikalny organisasjonsnummer, czyli norweski numer organizacyjny firmy.

Obowiązki prawne i podatkowe dla NUF

Rejestrując NUF, należy być świadomym, że prowadzenie oddziału podlega norweskim regulacjom dotyczącym działalności gospodarczej na równi z rodzimymi firmami.

Przede wszystkim, każdy oddział NUF mający działalność opodatkowaną w Norwegii musi prowadzić pełną księgowość zgodnie z norweskimi zasadami i składać roczne sprawozdania finansowe do Regnskapsregisteret. Oznacza to, że choć oddział nie jest odrębną spółką, to jeśli osiąga przychody podlegające opodatkowaniu w Norwegii, ciąży na nim obowiązek sporządzania i wysyłania rocznych raportów finansowych (bilansu, rachunku zysków i strat itp.) podobnie jak na spółce AS.

Co więcej, większe oddziały podlegają obowiązkowi audytu – jeżeli roczne obroty oddziału przekroczą 7 milionów NOK, należy powołać rewizora do badania rocznego sprawozdania. W praktyce progi te są zbliżone do wymogów dla spółek AS.

Pod względem podatków, jak wspomniano, oddział NUF rozlicza w Norwegii dochody uzyskane na jej terytorium. Stawka podatku dochodowego od zysków przedsiębiorstw w Norwegii wynosi obecnie 22% i tyle też wyniesie podatek od wypracowanego zysku norweskiego oddziału (o ile firma macierzysta jest spółką kapitałową). Podatek ten jest opłacany jako zaliczka w dwóch równych ratach w roku następującym po roku podatkowym (do 15 lutego oraz 15 kwietnia). Rozliczenia dokonuje się poprzez złożenie rocznej deklaracji podatkowej (skattemelding) do urzędu Skatteetaten – termin dla NUF przypada co do zasady na 31 maja każdego roku za rok poprzedni.

Warto dodać, że jeśli zagraniczna firma macierzysta posiada formę prawną zbliżoną do norweskiego AS (czyli ograniczona odpowiedzialność), to opodatkowanie w Norwegii kończy się na poziomie 22% od zysków – dystrybucja tych zysków wewnątrz firmy (np. transfer do centrali) nie podlega już dodatkowym norweskim podatkom. Gdyby jednak właścicielem oddziału była osoba fizyczna (przypadek jednoosobowej działalności), wówczas zysk oddziału byłby traktowany jak dochód tej osoby i mógłby podlegać progresywnemu opodatkowaniu osobistemu = większe podatki ogólnie.

Zatrudnienie pracowników w oddziale NUF odbywa się na takich samych zasadach jak w norweskich firmach. Pracownicy norweskiego oddziału mają pełne prawo do norweskich świadczeń socjalnych – m.in. 100% płatnego chorobowego od pierwszego dnia choroby (przy czym oddział jako pracodawca pokrywa pierwsze 16 dni, a od 17 dnia zasiłek wypłaca NAV), prawo do zasiłku dla bezrobotnych na wypadek utraty pracy czy naliczanie norweskiej emerytury od otrzymywanej pensji. Oddział musi odprowadzać za pracowników składki na ubezpieczenia społeczne (trygdeavgift/arbeidsgiveravgift) oraz zaliczki na podatek dochodowy, składać miesięczne raporty a-melding itp., dokładnie tak jak lokalny pracodawca.

Jeśli chodzi o VAT (podatek od towarów i usług), oddział NUF jest traktowany identycznie jak norweska firma. Musi zarejestrować się w rejestrze VAT (Merverdiavgiftsregisteret) w momencie, gdy jego sprzedaż opodatkowana w Norwegii przekroczy próg 50 000 NOK w ciągu 12 kolejnych miesięcy. Rejestracja VAT dla zagranicznego podmiotu wymaga zazwyczaj ustanowienia lokalnego reprezentanta podatkowego, chyba że firma pochodzi z kraju EOG (w tym z Polski) – przedsiębiorstwa z UE/EOG mogą rejestrować się do norweskiego VAT bez reprezentanta. Po rejestracji oddział składa deklaracje VAT (terminowo, zwykle co dwa miesiące) i rozlicza podatek należny lub do zwrotu.

Zalety i wady NUF – krótko

Zalety NUF:

• Brak wymogu kapitału zakładowego
  Przy zakładaniu oddziału NUF nie trzeba wnosić żadnego minimalnego kapitału początkowego – w przeciwieństwie do spółki AS, gdzie wymagane jest min. 30 000 NOK kapitału. Obniża to próg wejścia i pozwala zacząć działalność w Norwegii mniejszym kosztem.
• Niższe opłaty rejestracyjne
  Koszt założenia NUF jest niższy niż rejestracja nowej spółki w Norwegii. Opłata za wpis do rejestru Foretaksregisteret to 3 925 NOK, podczas gdy rejestracja spółki AS online kosztuje 6 500 NOK. Dla przedsiębiorcy oznacza to oszczędność czasu i pieniędzy przy starcie.
• Jednolita struktura firmy
  Oddział NUF pozwala prowadzić działalność w Norwegii w ramach tego samego podmiotu prawnego, który działa za granicą. Wszystkie zyski, kontrakty i zasoby należą do firmy macierzystej – ułatwia to transfer środków oraz zarządzanie, zwłaszcza jeśli firma prowadzi biznes w wielu krajach jednocześnie.
• Uniknięcie podwójnego opodatkowania globalnych zysków
  Norweski urząd podatkowy opodatkowuje tylko dochody wygenerowane przez oddział w Norwegii, reszta działalności pozostaje opodatkowana wyłącznie w kraju macierzystym firmy. Dzięki umowom o unikaniu podwójnego opodatkowania, zyski nie są opodatkowane dwa razy – to korzystne dla dużych spółek o międzynarodowej skali.
• Łatwiejsze zamknięcie działalności w Norwegii
  Jeśli projekt w Norwegii się zakończy lub biznes się nie powiedzie, likwidacja oddziału NUF jest prostsza niż likwidacja całej spółki – wystarczy wykreślić oddział z rejestru norweskiego (firma macierzysta może nadal działać w swoim kraju). Redukuje to formalności przy wychodzeniu z rynku norweskiego.

Wady i ograniczenia NUF:

• Podwójna administracja i przepisy
  Prowadząc NUF, firma musi przestrzegać zarówno norweskich regulacji, jak i przepisów kraju macierzystego. Wiąże się to z większą biurokracją – np. konieczność prowadzenia księgowości i sprawozdawczości w dwóch jurysdykcjach, rozliczania podatków osobno w Norwegii i za granicą, znajomości dwóch systemów prawnych itp. Dla małego przedsiębiorcy może to być nieproporcjonalnie uciążliwe.
• Mniejsza wiarygodność na rynku lokalnym
  Oddział zagranicznej firmy bywa postrzegany przez norweskich partnerów mniej transparentnie niż lokalna spółka AS. Historia nadużyć – np. wykorzystywanie NUF do unikania wymogów kapitałowych w przeszłości – sprawiła, że ta forma prawna zyskała pewną dozę nieufności. Dostawcy, klienci czy banki mogą ostrożniej podchodzić do współpracy z NUF, obawiając się trudniejszego dochodzenia ewentualnych roszczeń (oddział nie jest samodzielnym bytem prawnym, więc w razie niewypłacalności odpowiedzialność ciąży na zagranicznej spółce). Dla porównania, klasyczne AS sygnalizuje „norweską” firmę z kapitałem, co buduje większe zaufanie.
• Brak ograniczenia odpowiedzialności w pewnych przypadkach
  NUF samo w sobie nie daje tarczy ochronnej dla właściciela – ograniczenie odpowiedzialności zależy od formy prawnej przedsiębiorstwa macierzystego. Jeśli zagraniczna firma jest spółką z o.o. czy akcyjną, jej właściciele korzystają z ograniczonej odpowiedzialności, ale jeśli jest to jednoosobowa działalność, to właściciel ponosi pełną odpowiedzialność osobistą również za zobowiązania oddziału norweskiego. W takiej sytuacji zakładanie NUF nie poprawia bezpieczeństwa majątkowego przedsiębiorcy względem założenia zwykłej działalności w Norwegii.
• Bardziej złożony proces rejestracji
  Procedura założenia NUF jest mniej wygodna – wymaga wypełniania papierowych dokumentów (w języku norweskim lub angielskim) i dostarczenia ich do urzędu. Dla kontrastu, rejestracja norweskiego ENK czy AS może zostać przeprowadzona w całości online przez portal Altinn. Oznacza to więcej zachodu na starcie oraz potencjalnie dłuższy czas oczekiwania na formalne zarejestrowanie działalności.
• Koszty i obowiązki księgowe
  Choć samo założenie NUF jest tanie, to utrzymanie oddziału wiąże się z kosztami prowadzenia podwójnej księgowości, ewentualnej obsługi prawnej w dwóch krajach czy usług tłumaczeń dokumentów. Ponadto, oddział musi składać roczne sprawozdania finansowe w Norwegii, a duże NUF – ponosić koszty audytu. Dla małej firmy może to być większe obciążenie niż uproszczona księgowość jednoosobowej działalności.

Podsumowanie

Założenie NUF w Norwegii to dobre rozwiązanie dla dużych i średnich firm, które chcą rozszerzyć działalność na rynek norweski, zachowując dotychczasową strukturę prawną i finansową. Oddział zagranicznej spółki pozwala działać pod jedną marką, uniknąć podwójnego opodatkowania globalnych zysków i łatwiej zakończyć działalność w Norwegii po zakończeniu projektu. Wymaga jednak spełnienia wielu formalności, prowadzenia księgowości zgodnie z norweskimi przepisami i może wiązać się z niższym zaufaniem kontrahentów.

Z kolei dla osób, które dopiero rozpoczynają działalność gospodarczą w Norwegii, dużo lepszym wyborem jest ENK lub AS. Te formy są prostsze w rejestracji, lepiej rozpoznawalne na rynku i zapewniają większą przejrzystość w kontaktach z klientami oraz instytucjami. Ostateczny wybór zależy od Twojej sytuacji: jeśli masz rozwiniętą firmę w Polsce lub innym kraju EOG – rozważ NUF; jeśli dopiero budujesz biznes od podstaw w Norwegii – postaw na ENK albo AS.

Warto przed decyzją skonsultować się z księgowym, aby dopasować wybór formy działalności do Twoich planów, skali biznesu i korzyści podatkowych. Dobrze wybrana forma prawna to solidny fundament do rozwoju firmy w Norwegii.

Myślisz nad przeniesieniem polskiej działalności do Norwegii?
A może chcesz po prostu otworzyć firmę w Norwegii?

Skontaktuj się z nami: +47 21 38 38 21.
Jesteśmy dostępni od poniedziałku do piątku w godzinach 9:00 – 21:00 i chętnie pomożemy!

Autor artykułu: Marcin – marcin@efirma.no