Umowa o pracę w Norwegii – poznaj prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika

Praca za granicą stanowi dla wielu szansę na rozwój i poprawę warunków życia. Norwegia, ze względu na atrakcyjne warunki zatrudnienia, przyciąga pracowników z całego świata. W związku z tym, kluczowe jest zrozumienie przepisów dotyczących umów o pracę, co jest istotne zarówno dla pracodawców, jak i pracowników. W tym artykule przyjrzymy się prawnym aspektom umów o pracę w Norwegii, aby uniknąć konfliktów i zapewnić zgodność z norweskimi przepisami.

Norwegia jest krajem, który wymaga od pracodawców sporządzenia pisemnych umów o pracę dla wszystkich pracowników, niezależnie od rodzaju zatrudnienia – stałego czy tymczasowego. Jest to obowiązek pracodawcy, który musi być spełniony w każdym przypadku zatrudnienia. Podpisanie prawidłowo sporządzonej umowy o pracę może pomóc uniknąć wielu konfliktów obu stronom umowy.

Czas sporządzenia umowy

Umowa o pracę powinna być przygotowana jak najszybciej, najpóźniej w ciągu pierwszego miesiąca pracy, jeśli zatrudnienie trwa dłużej niż miesiąc. W przypadku krótszego zatrudnienia, umowa powinna być sporządzona natychmiast.

Elementy umowy o pracę

Umowa o pracę powinna zawierać:

Dane obu stron umowy:

• pracownika (z danymi osobowymi i adresem)
• pracodawcy (z adresem siedziby, numerem organizacyjnym i przedstawicielem podpisującym umowę)

Szczegóły dotyczące:

• Miejsca i czasu wykonywanej pracy.

• Daty rozpoczęcia i zakończenia umowy (dla umów terminowych, dla bezterminowych – tylko rozpoczęcia).

• Nazwy stanowiska, zakresu obowiązków, procentu etatu.

• Dziennego lub tygodniowego wymiaru czasu pracy i przerw.

• Wynagrodzenia (stawki godzinowej lub stałej miesięcznej), nadgodzin i dodatków (np. za pracę w nocy, weekendy, święta).

• Terminów wypłat i sposobu.

• Wysokości wynagrodzenia za urlop (10,2% lub 12% w przypadku umów zbiorowych).

• Liczby dni urlopowych.

• Okresu wypowiedzenia.

Warunki wypowiedzenia

Wypowiedzenie umowy przez pracownika

Wypowiedzenie które jest zgodne z prawem musi być uzasadnione. Przykłady uzasadnień które mogą być powodem wypowiedzenia, ze strony pracownika to poważne naruszenia umowy o pracę lub restrukturyzacja/ zmiana stanowiska pracy. Stan zdrowia nie może być powodem wypowiedzenia. W przypadku wypowiedzenia umowy przez pracownika, nie ma sprecyzowanej treści, jaka musi ta umowa zawierać, jedynym wymogiem aby była pisemna, i dostarczona.

Wypowiedzenie umowy przez pracodawcę

Przed podjęciem decyzji o zwolnieniu, pracodawca powinien omówić to z pracownikiem. Wypowiedzenie musi być zawsze w formie pisemnej, staje się prawomocne w chwili jego doręczenia. Powinno być zatem wręczone osobiście, przez osobę upoważnioną, lub dostarczone listem poleconym.

Wypowiedzenie powinno zawierać:

• prawo do żądania negocjacji i składania pozwów
• terminy jakie obowiązują w negocjacjach i procesach sądowych, informacje o tym do kogo należy wnieść pozew.
• prawo do kontynuowania pracy na stanowisku w trakcie negocjacji lub postępowania sądowego.
• Jeśli zwolnienie jest spowodowane redukcją zatrudnienia lub innymi okolicznościami w przedsiębiorstwie, należy również zapewnić preferencyjne prawa do nowego zatrudnienia.

Pracownik może również zażądać pisemnej informacji o przyczynie zwolnienia. Należy pamiętać, że stan zdrowia nie może być powodem wypowiedzenia, także pracodawca nie może zwolnić pracownika z powodu sykemeldingu.

Okresy wypowiedzenia

Czas trwania wypowiedzenia powinien być zawsze zawarty w umowie, natomiast prawnie są przyjęte minimalne długości okresu wypowiedzenia przy danym wieku pracownika. Całość jest widoczna w poniższej tabeli.

* W przypadku rozwiązania stosunku pracy przez pracownika okres wypowiedzenia nie może być dłuższy niż 3 miesiące, o ile nie uzgodniono na piśmie dłuższych okresów wypowiedzenia.

Zawieszenie pracownika

W przypadku podejrzenia naruszenia umowy, co może skutkować zwolnieniem, pracodawca może zawiesić pracownika na czas badania sprawy. W tym czasie pracownik zachowuje regularne wynagrodzenie.

Natychmiastowe zwolnienie

Pracodawca może zwolnić pracownika z dnia na dzień w przypadku poważnego naruszenia obowiązków lub innego istotnego warunku umowy. Pracownik nie jest uprawniony do pozostania na stanowisku, musi opuścić stanowisko pracy od razu.

Pracownik zrywając umowę z dnia na dzien, musi udokumentować bardzo poważny powód tej decyzji.  Pracodawca ma prawo na drodze sądowej żądać korzyści utraconych w wyniku, bezprawnego zerwania umowy, i niedopełnienia warunków wypowiedzenia.

Certyfikat/świadectwo pracy

Pracownicy, którzy rezygnują z pracy po rozwiązaniu umowy zgodnie z prawem, mają prawo do pisemnego zaświadczenia od pracodawcy. Zaświadczenie musi zawierać informacje o nazwisku pracownika, dacie urodzenia, na czym polegała praca oraz czasie trwania zatrudnienia.

Przepis ten nie ogranicza prawa pracownika do żądania bardziej szczegółowego zaświadczenia o zatrudnieniu, jeżeli jest to zwyczajowo przyjęte i nie stanowi inaczej układu zbiorowy. Pracownikom, którzy zostali zwolnieni z powodów naruszeń umowy również przysługuje zaświadczenie, ale pracodawca może bez dalszego wskazywania przyczyny, stwierdzić w zaświadczeniu, że pracownik został zwolniony z tego powodu.

Podsumowanie

Znajomość praw i obowiązków wynikających z umów o pracę w Norwegii jest kluczowa dla zapewnienia płynnego przebiegu zatrudnienia i uniknięcia konfliktów. Zarówno pracodawcy, jak i pracownicy powinni być świadomi przepisów regulujących umowy o pracę, aby zapewnić spokojne i legalne środowisko pracy.